THC OF CBD

THC (tetrahydrocannabinol) en CBD (cannabidiol) zijn wellicht de meest bekende en meest onderzochte stoffen (zogenaamde ‘cannabinoiden’) uit de cannabisplant. Van beide stoffen zijn heilzame effecten bekend. THC heeft echter een psychoactieve bijwerking en valt onder de Opiumwet. 

Er zijn in Nederland verschillende soorten medicinale cannabis, met elk een eigen THC percentage, op doktersrecept verkrijgbaar. Het Nederlandse gedoogbeleid maakt het mogelijk voor coffeeshops om producten met THC (als ‘wiet’ en ‘hash’) te verkopen.  

CBD (Cannabidiol)
Beschikbaarheid en regelgeving
CBD is na THC de meest voorkomende cannabinoïde in cannabis. Chemisch lijken de stoffen erg op elkaar, maar in werking vertonen ze grote verschillen.

In tegenstelling tot THC veroorzaakt CBD geen high of stoned effect. Het is geen narcoticum of bewustzijnsverruimende stof en valt niet onder de Opiumwet. Op dit moment zijn CBD-producten vrij verkrijgbaar als voedingssupplement. Dit is toegestaan voor producten die uit vezelhennep zijn gemaakt en minder dan 0,05% THC bevatten.

Er zijn veel CBD-producten te koop, bij drogist, webshop, speciaalzaken en apotheek. Volgens de Europese regelgeving zijn CBD-producten echter Novel Food en behoort de veiligheid hiervan te worden aangetoond voordat een CBD-product verkocht mag worden. De Nederlandse en Europese autoriteiten beraden zich nog (mei 2019) of de richtlijn inderdaad ingevoerd en opgevolgd wordt en de wijze waarop dat zal gaan gebeuren.

Werking en toepassingen CBD
CBD werkt net als THC op het endocannabinoïde systeem. Dit systeem omvat onder andere verschillende typen receptoren: CB1 in het centrale zenuwstelsel en CB2 in het immuunsysteem. Op de CB1-receptor heeft CBD een antagonerend effect. Dit betekent dat het de werking van THC en lichaamseigen cannabinoïden (endocannabinoïden) remt. Het gevolg is dat wanneer THC in combinatie met CBD wordt gebruikt, minder snel bijwerkingen optreden zoals dizziness. Ook het risico op psychoses wordt verminderd (1,2) en angsten en paniek die bij overdosering van THC kunnen optreden, worden voorkomen of afgezwakt.

Als eerst CBD ingenomen wordt en daarna Cannabis met THC, dan kan juist een versterkt effect van THC optreden. CBD zorgt er namelijk voor dat THC minder snel wordt afgebroken in de lever. Het werkt langer en sterker dan zonder CBD.

De combinatie THC en CBD kan daarnaast een versterkend effect hebben bij bepaalde therapeutische toepassingen zoals vermindering van pijn en spasmes. CBD werkt als agonist op de CB2-receptor, dat aanwezig is in het immuunsysteem. Via deze receptor heeft CBD een ontstekingsremmend effect. Daarnaast werkt het direct op het ontstekingsproces door beïnvloeding van cytokines en heeft het een anti-oxidatieve werking.

Er is klinisch bewijs dat bij gebruik van CBD een positief effect kan optreden bij angsten en psychoses. Ook bij bepaalde vormen van epilepsie heeft CBD een aanvullend effect op reguliere medicatie, zo is uit klinisch onderzoek gebleken. Vooral jonge kinderen met het Lennox-Gastot of Dravet syndroom kunnen een goed tot zeer positief reageren op het gebruik van CBD in doses van 2-20 mg/kg (3,4) Uit dierproefonderzoek blijkt verder dat CBD mogelijk een zenuw-beschermende werking heeft. (5)

CBD-producten worden sinds 2015 op grote schaal gebruikt bij een grote verscheidenheid aan klachten. Hieruit blijkt dat CBD een breed therapeutisch potentieel heeft. Zowel fysieke als psychische klachten blijken in de praktijk verlicht te kunnen worden door CBD. Zo wordt het bijvoorbeeld gebruikt door mensen met angst en depressieve klachten. Klinisch bewijs hiervoor was al aanwezig. Daarnaast wordt CBD gebruikt bij ADHD, en andere psychische en mentale klachten zoals autisme en bij slaapstoornissen en stress-klachten.

Verschillende klachten door de ziekte van Parkinson vertonen verbeteringen door gebruik van CBD, waaronder slaapstoornissen en psychoses. (6,7) Klachten ten gevolge van Alzheimer, zoals onrust, zijn mogelijk ook met cannabidiol te behandelen. (8)

Als ontstekingsremmer wordt het onder andere gebruikt bij reumatische klachten en darmontstekingen, zoals colitis ulcerosa en ziekte van Crohn. CBD blijkt in de praktijk ook werkzaam te kunnen zijn bij pijn, waaronder neuropathische pijn, polyneuropathie en spasmen, zoals bij MS. Ook blijkt het in de praktijk een bloedsuikerverlagende werking te hebben, waardoor het een gunstig effect kan hebben bij mensen met diabetes.

Verder zijn er patiënten die bij behandeling met chemotherapie een gunstig effect ervaren op de bijwerkingen, zoals misselijkheid. Uit proefdieronderzoek is gebleken dat CBD ook een antitumor werking heeft. Over het effect bij de mens is nog niet veel bekend.

Het lijkt alsof CBD een panacee is. Dat is te begrijpen uit het feit dat het oa via het endocannabinoïde systeem een regulerende werking heeft op het lichaam. Het werkt bij iedere persoon verschillend.

Een groot voordeel van het gebruik van cannabidiol ten opzichte van reguliere medicatie is dat het bijwerkingenprofiel zeer gunstig is: CBD veroorzaakt geen high of duizeligheid zoals THC en andere medicatie.

Kwaliteit CBD-producten
CBD-producten mogen als voedingssupplement worden verkocht in Nederland. De eisen die gesteld worden aan de kwaliteit van deze producten zijn minder zwaar dan van geneesmiddelen.
Producenten zijn verantwoordelijk voor de veiligheid van deze producten. De EU heeft richtlijnen opgesteld waar voedingssupplementen aan moeten voldoen en hoe dat getest moet worden. Voor CBD-producten is dit nog niet vastgelegd. Organisatie CAN (Cannabinoïden adviesbureau Nederland) heeft een industrie-standaard opgesteld en zal een keurmerk geven aan producten die hieraan voldoen. Deze krijgen een CAN-keurmerk (miv september 2019).

Apotheken moeten hun producten aan strengere eisen laten voldoen. De grondstoffen dienen van farmaceutische kwaliteit te zijn en productie vindt goed gecontroleerd plaats. Ook wordt meestal met GMP gewerkt. Dat zijn strenge kwaliteitsnormen.

Van producten uit de apotheek is de kwaliteit dus gegarandeerd. Dat geldt ook voor producten met een CAN keurmerk. Veel producenten laten tegenwoordig hun producten goed testen. Dit is meestal te vinden op de websites, waar analysecertificaten getoond worden. Als er sprake is van een niet gecontroleerd of slecht product, dan kan dit bijvoorbeeld pesticiden bevatten, zware metalen of schimmels en bacteriën die schadelijk zijn voor de gezondheid. Ook is het gehalte CBD en THC niet altijd wat er op de verpakking staat. Let goed op dat er geen THC in het product zit. (Maximaal 0,05% is toegestaan). Cannabisolie of wietolie bevat meestal THC. Dit kan ongewenste bijwerkingen veroorzaken.

1. www.trimbos.nl/docs/e084a515-84af-4f69-8ea5-1291641a1df3.pdf
2. www.trimbos.nl/aanbod/webwinkel/product/af1490-thc-cbd-en-gezondheidseffecten-van-hasj-en-wiet-update-2016
3. www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29511052
4. www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/30616356
5. www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22625422
6. www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24845114
7. www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18801821
8. www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27471947